Workation to płatna delegacja służbowa (work), która łączy się z urlopem (vacation). Workation polega na wspólnym wyjeździe zespołu lub określonej grupy pracowników danej firmy i kontynuowaniu codziennego wykonywania obowiązków w odmiennym (zwykle ciepłym i słonecznym) otoczeniu. Po upływie czasu przeznaczonego na pracę, pracownicy odbywają wspólne wycieczki, uprawiają razem sport lub decydują się na inną formę rozrywki. Workation bywa postrzegane jako świetna inwestycja i idealna alternatywa dla służbowych wyjazdów integracyjnych lub szkoleń pracowniczych.

Co zrobić, aby wyciągnąć z workation jak najwięcej pozytywów dla funkcjonowania firmy? Po pierwsze, wybrać odpowiednie miejsce z dobrym połączeniem wi-fi, żeby nie powodować frustracji i stresu związanych z ograniczonymi możliwościami przesyłania danych. Ważne są wygodne stanowiska pracy, dopasowane do potrzeb pracowników, ale też umożliwiające wykorzystanie urokliwego otoczenia w godzinach pracy. Z pewnością atutem będą też drobne dodatki oferowane nieraz przez ośrodki wypoczynkowe, jak na przykład darmowa kawa. Bez wątpienia bardzo istotnym czynnikiem jest też wybór regionu, w którym pogoda będzie sprzyjać zarówno pracy jak i wypoczynkowi - klimat pozbawiony skrajnych warunków i stanów pogodowych, a jednocześnie na tyle przewidywalny, że pogoda nie będzie wpływać negatywnie na zdrowie, samopoczucie i plany pracowników. Wybierając miejsce na zorganizowanie workation, trzeba również wziąć pod uwagę potrzeby pracowników w zakresie spędzania wolnego czasu - jedni wolą aktywny wypoczynek, inni leżakowanie na plaży. Dla jednych warunkiem udanego wypoczynku jest spokój i cisza, inni regenerują się świetnie w gwarze miejskich hałasów, wśród ogólnodostępnych rozrywek. Konieczne jest znalezienie złotego środka tak, aby każdy z uczestników mógł znaleźć coś dla siebie.

Zanim jednak zostanie podjęta decyzja o dłuższym wyjeździe zespołu, warto zrobić krótszy wypad na kształt testu, żeby sprawdzić, czy ludzie którzy go tworzą potrafią pracować i odpoczywać w ten sposób, czy wyjazd spełnia oczekiwane i zakładane cele indywidualnie dla pracowników, dla zespołu i dla firmy.

Główną zaletą workation wydaje się być budowanie ducha zespołu, poznawanie innych ludzi będących na tego typu wakacjach - ich stylu pracy, organizacji dnia pracy, pomysłów, rozwiązań zastosowanych w firmie, zespole itd.  Jest to jeden z przyjemniejszych sposobów  na oderwanie się od rutynowej pracy, który daje jednocześnie możliwość czerpania radości z pracy i wypoczynku w miejscu innym niż zwykle. Workation uczy elastyczności i pozwala zachować równowagę między pracą i życiem osobistym. Poza pensją daje również dodatkowe korzyści w postaci nowych doświadczeń zawodowych, a praca w połączeniu z rozrywką poprawia znacznie wydajność pracowników.

Dodatkowo istnieje możliwość zorganizowania pobytu tak, aby dzieląc pracowników na kilka zespołów, dać każdemu z nich do zaplanowania projekt i w ten sposób tworzyć inny rodzaj kooperacji - współpracowania ludzi z różnych departamentów, na różnych szczeblach, co umożliwi wymianę wiedzy, a tym samym możliwe że podniesie efektywność pracy całej firmy. Ponadto świetnym pomysłem okazuje się wspólny wypad w okresie, kiedy generalnie w firmie lub całej branży następuje cykliczny zastój, jest mniej pracy. Pracownicy tracą motywację, ich kreatywność i chęć do pracy znacznie spada, nastroje w zespole podążają w tę gorszą stronę. Wspólny wyjazd w takim czasie jest ważny zwłaszcza dla pracowników czujących wypalenie, popadających w rutynę. Jest to dla nich okazja, aby się dowartościować, doładować akumulatory i ze zdwojonym zapałem skupić się na swoich zadaniach.

Dla niektórych branż bardzo pozytywnym zjawiskiem jest ogólnie  wzrost kreatywności pracowników i otwarcie ich umysłów na nowe możliwości. Przejście w tryb wakacyjny często wyzwala kreatywne myślenie i jest źródłem nowych rozwiązań dla różnych problemów.  
Czy workation w ogóle ma jakieś negatywne strony? Okazuje się, że ma, i to nie małe. Jedną z nich jest fakt, że pracownicy mimo wyjazdu nadal pozostają faktycznie w pracy. Jest ograniczony czas na odprężenie i relaks, ponieważ większość dnia zajmują obowiązki zawodowe. Może to rodzić frustrację, a u niektórych nawet poczucie braku sensu przebywania na takich wakacjach bez wakacji. Kolejna wada jest związana z realizacją projektów lub zadań z wyznaczonym terminem ich ukończenia. Jeśli termin ten się zbliża i pojawia się stres związany z jego niedotrzymaniem, atmosfera wakacji zostaje zakłócona. Podobnie dzieje się w momencie, kiedy trzeba pracować po godzinach. Pokrzyżowane plany na relaks i skrócenie czasu wypoczynku działają bardzo demotywująco.

Całościowy obraz workation prezentuje się w bardzo pozytywnym świetle jako zjawisko rozwijające i motywujące pracowników, wyzwalające w nich świeżą energię i kreatywne pomysły. Jest to świetny przykład na to, jak zrobić sobie produktywną przerwę w pracy, nie wykorzystując przysługującego urlopu. A przy odrobinie wiedzy, umiejętności i sprzyjających warunków można zafundować podwładnym wartościowy wypoczynek w czasie normalnego dnia pracy.

--
Szymon Michałek - absolwent studiów MBA w Wyższej Szkole Bankowej w Chorzowie